Citaatrecht: vijf vragen en antwoorden, wat mag wel en niet?

Passages van anderen in je boek opnemen mag, maar daar zijn wel strikte grenzen aan verbonden. Het citaatrecht geeft duidelijkheid. De vijf meestgestelde vragen (én antwoorden).

Zomaar stukken uit boeken van anderen opnemen is uit den boze. Dat is diefstal. Wat mag nou wel en wat mag niet?

Vraag 1. Wat is het citaatrecht?

Het citaatrecht wordt vaak verward met het auteursrecht. Het is niet hetzelfde. Het auteursrecht stelt de auteur in staat om te bepalen waar en hoe de tekst (inhoud) openbaar gemaakt wordt. Het citaatrecht stelt je in staat om stukken van anderen te gebruiken en die van commentaar te voorzien.

Vraag 2. Hoeveel mag je citeren?

Je mag zo vaak citeren als je wilt. Daarbij moet je wel in gedachten houden dat het citaat je betoog moet ondersteunen. De grenzen zijn wat vaag, maar waarom zou je grote stukken tekst willen hergebruiken? Daar schiet je niets mee op en voor je het weet word je beschuldigd van plagiaat.

Vraag 3. Moet de oorspronkelijke auteur genoemd worden?

Ja. Als je een citaat van een ander gebruikt, moet je altijd de naam van de oorspronkelijke maker noemen. Dat geldt ook voor een stukje dat je in je podcast of audioboek gebruikt.

Vraag 4. Ik heb de naam genoemd, ben ik dan klaar?

Nee. Je moet ook de titel van het oorspronkelijke werk noemen waar het citaat of waar het stukje muziek of gesproken tekst uit gehaald wordt. Dat is verplicht.

Vraag 5. Mag dit altijd?

Nee. De maker heeft het recht (uit een bepaling in de Auteurswet) om je geen toestemming te geven voor het gebruik van het citaat. Het is echt niet zo dat elk woord dat je citeert, van een bron moet worden voorzien. Daar wordt je tekst onleesbaar van. Maar zomaar lukraak stelen van het gedachtegoed van anderen is uit den boze.

Hoe ga jij om met het citaatrecht?

Het Boekenschap is geen jurist, dus onze adviezen moet je altijd toetsen. We kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor foutieve adviezen op deze website. Gebruik ze altijd met gezond verstand. Wel zijn we benieuwd hoe jij omgaat met het citaatrecht. Heb je nog vragen? Stel ze hieronder. (En heb je antwoorden, schroom ze dan ook niet om te delen. Je mag ze zelfs citeren.)