Stappenplan: omslag voor hardcover maken in InDesign CC

Hoe maak je in het professionele opmaakprogramma een omslag voor een boek met een harde kaft (hardcover)? Het Boekenschap legt het je stap voor stap uit.

Stap 1. Zorg voor een werktekening

Deze kun je opvragen bij de drukker. De drukkerij kan deze werktekening maken zodra de papiersoort en het aantal pagina’s definitief is. Immers, dan pas weet je de dikte van het boekblok. Opdikkend papier heeft meer volume dan niet-opdikkend papier bijvoorbeeld. En een dikker boek (in aantal pagina’s) zorgt voor een grotere rugdikte.

Dit is een voorbeeld van een werktekening. NB Gebruik deze afmetingen niet voor uw boek, want de afmetingen zullen zeker verschillen!

Stap 2. Schrijf de specs op die je weet

Schrijf de volgende specificaties op, naar aanleiding van de werktekening van de drukker:

De breedte van het boekblok (simpel gezegd: van de pagina van het binnenwerk) in mm. (Voorbeeld: bij een A5-boek is dat 148 mm.)
De hoogte van het boekblok (idem) in mm. (Voorbeeld: bij een A5-boek is dat 210 mm.)
De rugdikte volgens de werktekening (als deze nog niet bekend is, stel je deze in op bijvoorbeeld 21 mm. Dit kun je later, wanneer je de werktekening ontvangt, definitief instellen.
Let op: de breedte en de hoogte van het boekblok is kleiner dan de breedte en hoogte van de omslag van het boek, omdat de omslag altijd iets uitsteekt. Gewoonlijk is dat ongeveer 3 mm.

Stap 3. Stel InDesign goed in

Maak een nieuw document aan in InDesign en reken de TOTALE BREEDTE en TOTALE HOOGTE uit, inclusief de afloop die om de omslag wordt geplakt. In bovenstaand voorbeeld is dat 18 + 153 + 21 + 153 + 18 = 363 mm.

De hoogte in dit voorbeeld is 252 mm. (Dus 18 + 216 + 18).

Deze gegevens vul je in, in het venster in InDesign dat je krijgt via Bestand –> Nieuw –> Document.

Tip 1: stel het aantal kolommen in op 2 en de tussenruimte op de exacte rugdikte. Dan krijg je prachtige hulplijnen te zien die de breedte van de rug exact aangeven.

Tip 2: maak geen kritische rug. Een kritische rug is een rug (opmaak) die niet doorloopt op de voorzijde of op de achterzijde. De drukker heeft dan in de vormgeving geen enkele speling om de rug mooi in het midden te zetten. Natuurlijk kan dit wel, maar een kritische rug brengt altijd risico’s met zich mee, bij elke drukker.

Afloop: stel de afloop in op 3 mm. Dat is het extra ‘vlees’ aan de omslag. Die ruimte heeft de drukker nodig om alles technisch kloppend te maken.

De witruimte kan gewoon op nul blijven staan. Klik daarna op OK en je kunt de omslag gaan opbouwen.

Stap 4. Let op de kneep

De kneep bij een hardcover is het gedeelte aan de voor- en achterkant dat een beetje ingedeukt is. Het is niet mooi om belangrijke opmaakelementen, zoals gezichten of teksten, door de kneep te laten lopen. In ons voorbeeld staat de kneep op 8 mm. Laat deze ruimte dus vrij.

Stap 5. Ga optisch vormgeven

De voorkant, dus de rechterzijde van het document (rechts van de rug) is in werkelijkheid wat anders dan op papier. Pak maar eens een harde kaft uit je boekenkast. Je zult zien dat het mooier is om de opmaak te centreren vanaf de kneep dan vanaf de rechterzijde van de ruglijn.

Stap 6. Maak een test-pdf

Het is tegenwoordig niet meer nodig om alle beelden om te zetten in CMYK. Dat raden we zelfs af, omdat InDesign dat vanzelf doet. Het wegschrijven van de pdf gaat vanzelf in CMYK als je dat goed instelt bij het exporteren. Enkele schermafbeeldingen om het makkelijker te maken.

Kies altijd voor Drukwerkkwaliteit in het eerste venster ‘Algemeen’.

In het volgende venster ‘Compressie’ sla je over. Bij ‘Tekens en afloopgebied’ kies je voor Snijtekens (aanvinken) en vink ook onderin ‘Afloopinstellingen van document gebruiken’ aan. Eerder hadden we die al ingesteld op 3 mm. Let op: zet de verschuiving (in het midden van dit schermvoorbeeld) altijd op dezelfde waarde, dus ook op 3 mm. Anders komen de snijtekens (crop marks) verkeerd op de pdf te staan. De andere vinkjes moet je allemaal uit laten. Dat is overbodige ballast voor de drukker. Sommige drukkerijen accepteren dat zelfs niet.

Dan de laatste stap bij het exporteren naar een pdf. Zorg ervoor dat het profiel goed staat ingesteld. Standaard staat deze op Document CMYK – Coated – Frogra 39. Als je geen profiel van de drukker hebt ontvangen, laat je dat onveranderd. Anders laadt je het juiste profiel in.

Klik vervolgens op Exporteren en de pdf wordt gemaakt. Let erop dat je geen pantone- of PMS-kleuren hebt gebruikt wanneer je dat niet hebt aangevraagd bij de drukker. Anders worden deze PMS-kleuren meegeleverd in de pdf.

Een laatste tip: let erop dat je de 18 mm rondom in de opmaak omgevouwen wordt om de harde kaft. Beelden of teksten die daarop staan, zijn niet te zien op de voorkant van het uiteindelijke boek.