Wist je dat de tekst op de rug van een boek allesbepalend is bij verkoop via een boekwinkel? Immers, zonder krachtige tekst op de rug pakt niemand het boek uit de kast. Goed schrijven begint dus al bij de titel. En in tweede instantie een strak geschreven flaptekst. Vaak is die tekst zelfs allesbepalend of het boek op de plank in de winkel komt te staan. Maar ook als je je boek direct verkoopt aan bijvoorbeeld bedrijven (bulkafname), is een flaptekst heel belangrijk. Het is als het ware de verkooptekst voor je boek. Natuurlijk moeten ook de rest van de pagina’s, het binnenwerk, foutloos en zeer toegankelijk zijn. Dit alles stelt hoge eisen aan de auteur.

Tip 1. Boek schrijven: vraag veel proeflezers

Een goede schrijver zoekt eerst uit wat zijn lezer exact verwacht. Daar past hij zijn tekst op aan. Houd de doelgroep daarom goed in je achterhoofd. Een academisch publiek stelt andere eisen aan een tekst dan iemand die de handleiding van een laptop doorleest. De lezer kijkt daarom altijd mee over de schouder van een goede schrijver. Leg daarom delen van je manuscript voor aan heel veel proeflezers en kijk hoe zij lezen. Vraag om commentaar en doe er ook wat mee. Een boek schrijven is immers geen eenrichtingsverkeer, al wordt dat door veel beginnende schrijvers vaak wel zo gezien. Gebruik Facebook om mensen op te roepen om je manuscript te lezen. Of LinkedIn.

Tip 2. Stil je eigen informatiehonger

Voordat de schrijver de pen pakt, voedt hij zich met informatie. Dat kan bijvoorbeeld door talloze mensen te interviewen. Een andere manier is onderzoek doen via internet of in archieven. ChatGPT is als informatiebron ook onmisbaar, maar vooral als inspiratiebron, niet als feitelijke auteursbron. Met gedegen brongebruik bouw je snel autoriteit op. Waarom het wiel voor de tweede keer uitvinden?

Tip 3. Begin bij de inhoudsopgave

Voor er een letter op papier staat, is het belangrijk om een raamwerk te maken, waarin staat welke hoofdstukken je gaat schrijven en wat daar ongeveer in komt te staan. Dit is gaandeweg altijd weer bij te stellen. Dat is de blauwdruk voor het boek. Een handige tip kan zijn om de inhoudsopgave alvast te schrijven, zodat het raamwerk vanzelf staat. Alle puzzelstukjes voor het schrijven van het boek vallen dan op hun plek.

Tip 4. Focus op de inhoud; het hoeft niet in één keer goed

Het is verleidelijk om het in één keer goed te willen doen. De beste romans worden meer dan twintig keer herschreven, gelezen en herschreven. Het gaat in eerste instantie om de boodschap. Daarna komt de verpakking. Ook hoeft het in taalgebruik en stijl nog niet in een keer perfect te zijn. En denk niet te veel aan de deadline. De schrijver weet, zodra hij de pen pakt, wanneer de tekst af moet zijn. Zodra de deadline in zicht komt, stuurt de auteur de tekst naar de eindredactie, die de tekst nog eens kritisch doorloopt op stijl- en taalfouten en inhoudelijke relevantie.

Tip 5. Speel niet zelf voor vormgever

De tekst van een boek dient, wanneer deze van de schrijver naar de uitgever gaat, altijd zonder opmaak te worden doorgestuurd naar de eindredactie. In Word is dat bijvoorbeeld eenvoudig op te lossen: selecteer alles (CTRL – A), ga linksboven naar ‘Alle opmaak wissen’. Pas wel op met de cursiveringen in de tekst: die verdwijnen dan ook. Bij het doorsturen naar de uitgeverij hoeven cursiveringen niet altijd verloren te gaan, zeker niet als de vormgever werkt met de nieuwste versie van het opmaakprogramma Adobe InDesign.

Tip 6. Neem een schrijfcoach in de arm

Schrijven is schrappen en heel veel herschrijven. Wie dat zelf moeilijk vindt, kan externe hulp vragen. De beste auteurs maken gebruik van een schrijfcoach. Het is altijd goed om feedback te krijgen en wat te doen met die informatie. Een andere naam voor een schrijfcoach is een redacteur. Grotere uitgeverijen hebben zelf redacteuren in dienst. Wie gebruik wil maken van de diensten van een redacteur, kan vanzelfsprekend aankloppen bij Het Boekenschap.