Wat is het ideale boekformaat?

Hoe kies je het ideale formaat voor je boek? Hoe breed en hoe hoog moet je boek zijn? Wat is prijstechnisch het meest interessant?

Dat zijn veel vragen die met het formaat van je boek te maken hebben. Maar wel heel belangrijk, omdat het boekformaat een van de meest bepalende aspecten is voor de uiteindelijke uitvoering en uitstraling van je boek.

Vormgeving en formaat gaan hand in hand

Allereerst is het goed om je te realiseren dat het formaat van je boek en de vormgeving van het boek hand in hand gaan. Dat wil zeggen: als de vormgeving op een levensgroot vel papier wordt gedaan, krijg je een heel ander ontwerp dan wanneer het op een luciferdoosje plaatsvindt. Met andere woorden: het formaat moet in een vroeg stadium worden bepaald. Als de vormgever aan de slag gaat op een A5-formaat en het boek moet uiteindelijk A4 worden, dan kan het complete vormgeefwerk opnieuw worden gedaan.

Drie standaardformaten

Er zijn 3 standaardformaten, ook qua prijs.

  • Formaat A: dat is het A5-formaat, dus een in de lengte gevouwen A4’tje.  (148 x 210 mm). Grofweg kun je zeggen: alles wat kleiner is dan 148 x 210 mm, heeft deze prijs.
  • Formaat B: het volgende standaardformaat, formaat B, meet 170 x 240 mm. Alles wat kleiner is (tot A5) heeft deze prijs.
  • Formaat C: het laatste standaardformaat is A4 (= 210 x 297 mm).

Natuurlijk zijn er veel afmetingen mogelijk, maar wie let op de prijs, blijft binnen deze standaardformaten, waarbij formaat A het goedkoopst is, gevolgd door formaat B en dan formaat C.

De vormgever

De vormgever kiest het ideale lettertype, de ideale regelafstand, de bladspiegel et cetera en baseert dit op het formaat van het boekblok. Daarom is de volgorde als volgt: 1) bepaal het papierformaat en 2) geef dit formaat door aan de vormgever. Let erop dat vormgevers (vaak) alleen naar de vormgeving kijken. Een groter boek is meestal fraaier, maar ook duurder. Past het wel in een standaardverpakking? Allemaal vragen waar je rekening mee moet houden.

9 antwoorden
  1. Hike Helmantel
    Hike Helmantel zegt:

    Hallo Maarten,
    Is het nog steeds zo dat er 3 (maximum)formaten zijn? Een A4-boek is dus duurder dan een boek van 24×17?
    En geldt dit ook voor digitaal drukwerk?

    Beantwoorden
    • Maarten Beernink
      Maarten Beernink zegt:

      Dag Hike, over het algemeen kun je deze formaten aanhouden. Een boek op A4-formaat (210 x 297) is duurder dan een 170 x 240 mm-boek. En verder geldt dat een liggend formaat vaak duurder is dan een staand boek. (Over het algemeen wordt de breedtemaat het eerst weergegeven door de drukker.)

      Beantwoorden
    • Maarten Beernink
      Maarten Beernink zegt:

      Boeken die A5 (148 x 210 mm) of kleiner zijn, zijn het goedkoopst met drukken. Het volgende standaardformaat is 170 x 240 mm (of kleiner). Aan de andere kant: een groter boek rechtvaardigt een hogere verkoopprijs dan een klein boek.

      Het aantal woorden op een pagina zijn daarbij belangrijk. Bij een roman kunnen er bijvoorbeeld 250 tot 300 of misschien 400 woorden op een pagina. Tel er wel 20% witruimte bij. Als je twijfelt kun je altijd een bestaande roman uit je eigen boekenkast pakken en gewoon de woorden tellen op een volle pagina. Het aantal pagina’s is dan het totaal aantal woorden gedeeld door dat aantal. Veel succes met het afronden van je productie!

      Beantwoorden
      • Rahel
        Rahel zegt:

        Hi Maarten,
        Momenteeel schrijf ik mijn boek in A4 formaat in Word. Uiteindelijk wil ik het in A5 printen. Is dit een goed programma om in te schrijven? Zijn er nog bepaalde settings die je kan aanraden zoals grootte lettertype, afstand tussen letters, marge pagina, andere?

        Beantwoorden
        • Maarten Beernink
          Maarten Beernink zegt:

          Dag Rahel,

          Fijn dat het schrijven vordert. Als ik eerlijk ben: Word is niet geschikt om een boek in op te maken. Het zorgt alleen maar voor problemen; dat hebben we in de afgelopen jaren wel gemerkt. Word is wel fijn om het boek in te schrijven. Je kunt ook ook gerust cursief, vet en grotere letters gebruiken voor koppen. Vervolgens is het raadzaam om het Word-bestand op te sturen, wij kunnen het dan in het opmaakprogramma InDesign zetten en je krijgt de pdf ter controle terug. Het boek is dan meteen drukklaar en je hoeft zelf niet te emmeren met opmaak.

          Zelf opmaken in Word kan nadelen hebben: het lettertype kan niet ingesloten zijn, het lettertype is niet beschikbaar bij de drukker, de opmaak is in CMYK in plaats van zwart, waardoor je in de opmaak goedkoop uit bent, maar in de prepress-fase voor extra verrassingen komt te staan bij de drukker. Ik zou zeggen: pak het in een keer goed aan, leg je energie in het schrijven en promoten en besteed het uitvoeren van de opmaak uit. Je krijgt dan meteen een cover die prima verkoopt en het boek een professionele uitstraling geeft, een boek dat opvalt in het oerwoud aan boeken dat dagelijks het licht ziet.

          Beantwoorden
  2. Leo van Noppen
    Leo van Noppen zegt:

    Dag Maarten,
    Als ik voor de opmaak van een hardcover het formaat 170 x 240 kies.
    Is dat dan het formaat van het boekblok ( bladspiegel ) of van de kaft?

    Beantwoorden
    • Maarten Beernink
      Maarten Beernink zegt:

      Dag Leo,

      In boekenland wordt altijd het afgewerkte formaat (dus het boekblok, een pagina uit het binnenwerk) genoemd als het formaat. Een harde kaft steekt iets uit buiten het boekblok, enkele millimeters, afhankelijk van de drukpers en de manier van binden.

      Als antwoord op je vraag: het gekozen formaat is dus het boekblok. De exacte maatvoering van de kaft wisselt per drukpers. Zodra het boek order is geworden ontvang je altijd een werktekening om de cover goed op te kunnen maken.

      Beantwoorden
      • Leo van Noppen
        Leo van Noppen zegt:

        Dank je wel voor het antwoord Maarten.
        Ik heb toch nog een vraag.
        Als het een gebonden boek is, staat het tekstblok dan gecentreerd op de pagina?
        Ik kan mij voorstellen dat bij het binden de tekst iets naar de bindkant opschuift.
        Of hoef je daar geen rekening mee te houden?

        Beantwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *